♥ પંચમ શુક્લ
સતર્ક રહીને ખાવા એ પરસાદી પેડા,
મધુપ્રમેહને વકરાવે એવા ના કરવા ચેડા.
શરીર જેમજ મગજ ઊપરનો મેદ જશે શું?
વિદ્યાપન ને વિજ્ઞાપનનો ભેદ જશે શું?
પથ્યાપથ્ય વિચારી કરવા આસન વાંકાં-ટેડાં!
સતર્ક રહીને ખાવા એ પરસાદી પેડા,
મધુપ્રમેહને વકરાવે એવા ના કરવા ચેડા.
નીચાજોણું ભક્તોની શું આંખો વેઠે?
મળે ગગનમાં વિહરવાનું પાંખો પેઠે?
કદી વિચાર્યું કેમ ઊંચા સંતોના મેડી-મેડા?
સતર્ક રહીને ખાવા એ પરસાદી પેડા,
મધુપ્રમેહને વકરાવે એવા ના કરવા ચેડા.
11/06/2020
♥ પંચમ શુક્લ
ગઝલને ‘સ્વસ્તિ’ દેનારા, ગઝલ જેવું કહી તો જો !
બદી શોધ્યા કરે સૌની, બદી તારી કદી તો જો!
પીગળતાં મીણને અડકી સફેદીથી ન આઘો જા,
બરફનું ચોસલું આપું, જરા એને અડી તો જો!
ભયંકર ભીડમાં ભીંસાય છે એ જણને ખાતર પણ,
ધકેલી જાતને તારી, તરફ એની ધસી તો જો!
ધમણની જેમ હાંફે છે વિતંડાવાદમાં જાહિલ,
ઘડીભર શાંત રહીને નામ તું એનું સ્મરી તો જો!
નમાવવાને બધાને હોય છે પ્રવૃત્ત તું કાયમ,
નઠારો એ નિયમ તોડી બીજાને તું નમી તો જો!
27/8/2109
♥ પંચમ શુક્લ
તમે પાઠવેલી શુભેચ્છા મળી છે,
અસર લાગણીની હૃદયમાં ભળી છે.
ગણતરી ગણિતની મજા છે ઓ મિત્રો!
જીવન જીવવાની મહેચ્છા ફળી છે.
અકાળે ઢળ્યાં છે અકડ ડેન્ડેલાયન,
વિનત રહી ટકી ડેફોડિલની કળી છે.
હવે ચશ્મે-બુલબુલ બની નગ્મ ગાશું,
ઝીણું ઝાંખવાને આ નજરો ઢળી છે.
તમે મીણબત્તી ધરો હું લખી લઉં,
ગઝલ કેકથી પણ વધારે ગળી છે.
૨૪/૪/૨૦૧૮
ચશ્મે-બુલબુલઃ ઓછી નજર વાળું, ઓછું જોતું, આંધળું
નગ્મોઃ મધુર સ્વર, મીઠો અવાજ, સૂરીલું ગાન
ઝાંખવુંઃ ઝીણી આંખ કરી તાકીને જોવું; ભાવપૂર્વક જોવું; ઝાંખી કરવી.
♥ પંચમ શુક્લ
વિલાયતમાં હોલી…
ઊજવું વિલાયતમાં હોલી!
સ્મૃતિમંજૂષા ખોલી ચૂંટું
પલાશ, કિંશુક, કેસૂ, કેસર;
સીંચું શ્વાસ તણું જલ
સરર સરર સર,
પલ પલ આંખ-મિચૌલી
ખીલે રોમ રોમ રંગોલી!
વિલાયતમાં હોલી….
ઊજવું વિલાયતમાં હોલી!
ડૅફૉડિલનું પીત-વસન ને
ચેરીની ચારુ લજ્જાને
હિમસંપુટમાં ઘોલી,
વિલાયતમાં હોલી…
ઊજવું વિલાયતમાં હોલી!
તાપું અંગરેજ શી તડતડ બોલી;
રંગું રંગરેજ થઈ વાચા-ચોલી,
વિલાયતમાં હોલી…
ઊજવું વિલાયતમાં હોલી!
19/3/2011
♥ પંચમ શુક્લ
લખતર, લખપત કે હો લંડન, અલખ-લખણ કૈં ઝળકે રે!
ફજરફાળકે રીડિયારમણે ગવન કવન કૈં ઝળકે રે!
સહજ, સરળ સહુ સૂણીસૂણીને ચીકટ રસાનુભવમાં રસબસ,
સાક્ષર એવમ્ સ્વાંત નિરક્ષર ઇસમ કિસમ કૈં ઝળકે રે!
ભાવકોષથી ભર્યાંભાદર્યાં વિશ્વનિવાસીને કોઠે,
ભોજન, જલસા અને ડાયરા પળ પ્રતિપળ કૈં ઝળકે રે!
શુકરાય, ધરમસુર, મુસાભાઈના ઉરમાં અપરંપાર કરુણા,
પંચકોટિનું દ્રવ્ય સમર્પણ, કરમ ધરમ કૈં ઝળકે રે!
તક્રમંથને નવનીત, ઘૃત, દીપજ્યોત તમસને અજવાળે,
નવ્ય, પુરાતન નીંગઠ ગઠતાં અગમનિગમ કૈં ઝળકે રે!
19/8/2017
♥ પંચમ શુક્લ
લોચન કરીને બંધ એ જ્યાં લાલ થઈ ગયાં,
દરિયો આલિંગતી નદીનું વ્હાલ થઈ ગયાં.
એ ચોતરફથી એવા માલામાલ થઈ ગયાં,
જાણે કે ગુલમહોર તણો ફાલ થઈ ગયાં.
શ્વાસોનાં પૂરને અધરથી ખાળવાં છતાં,
અત્તરથી તરબતર કોઈ રૂમાલ થઈ ગયાં.
ધબકારા હૃદયના વધીને એટલા વધ્યા,
તોખાર અંગેઅંગના રેવાલ થઈ ગયા.
સંકોરી લઈને સઘળું ભીતર મોજ માણતાં,
લોકોને મન એ કાચબાની ઢાલ થઈ ગયાં.
૨૦૦૮ થી ૨૦૧૧ વચ્ચેની રચના
♥ પંચમ શુક્લ
કોઈ દેખે હિજાબની છાયા,
કોઈ પેખે શબાબની છાયા!
રાખીને ફૂલછાબે ધંતૂરો,
માણવાની ગુલાબની છાયા!
જાગૃતિની જ રમ્ય તંદ્રાનું,
નામ બીજું શરાબની છાયા!
જાગવા પણ ન દે ન સૂવા દે,
પુષ્ટ વક્ષાળી ખ્વાબની છાયા!
શિર ઉપર આસમાની ચામર ને,
કોણી હેઠળ તુરાબની છાયા!
એક નળિયું ને એક ચાંદરણું,
રાતભર બસ જનાબની છાયા!
એક ક્ષણની “આપ-લે”નો વિનિમય ને,
ઉમ્રભરના હિસાબની છાયા!
[છાયા- છાંયો, પડછાયો, એકંદર સ્વરૂપ, અસર, છાપ, ઓથ, વળગાડ
તુરાબ – જમીન]
2009-2014
♥ પંચમ શુક્લ
લીલું લીલું-લીલું, લીલું લીલું-લીલું!
લીલું લીલું બગીચાનું ઘાસ ગમે,
પતંગિયા ઊડે ઊડાઊડ કરે,
ઓસ ઓસરી ભાત પાંખ ભરે,
વાયુ ગેલ કરી સાથ સાથ રમે!
૪ – ૨ – ૨૦૧૭
♥ પંચમ શુક્લ
પડ્યા પડ્યા પથ્થર પ્રસરે!
બુંદ બુંદ કાસાર છલે!
ચડે ઊતરે તાડ વધે,
સ્થિર ઊભા વડલા વિસ્તરે!
ક્ષણે ક્ષણે જલ મીન સરે,
અહર પ્રહર બગલા ઝડપે!
રંગ રંગ બસ પીઠ પરે,
ગાય ગગનની સાંજ ચરે!
એક ઠરે ને એક તપે,
ધરતીના બેઉ ગાલ ગમે!
15/4/2013
♥ પંચમ શુક્લ
ઓણ સાલની પૂરી થઈ છે બાઝાબાઝી,
આવ પતાવટમાં કરી લઈએ માફામાફી.
બે’ક ઘડીની ઊજવી લઈએ સારાસારી,
મન છટકે કે પાછા કરીએ મારામારી.
મૌન રહીને થૂંક ગળીને અપવાસી થઈ,
અઠ્ઠઈ ઊતરે વહોરી લઈએ ચાખાચાખી.
ગાયની ફરતે ગૌરવ ગાને ગરબા લેતા,
ક્રમણ-ભ્રમણમાં ખેલી લઈએ લાતાલાતી.
દસે દિશાના અંબર વીંટી પરવરીએ ને,
ભરી બજારે મચવી દઈએ નાસાનાસી.
4/9/2016
મિચ્છામિ દુક્કડમ – मिथ्या मे दुष्कृतम् – મારું દુષ્કૃત્ય મિથ્યા થાઓ. પરસ્પર માફી માગતાં બોલાય છે.
પતાવટ – તોડ, સમાધાન
વહોરવુ – અન્નની ગોચરી કરવી, સંઘરવું., સ્વીકારવું, માથે જોખમ લેવું
ખેલવું – શિકાર કરવો, જુગાર રમવો, યુક્તિ કે પ્રપંચથી કાર્ય કરવું, ક્રીડા કરવી, તમાસો કરવો, ભૂતની અસરથી કોઇનું માથું ડોલવું
મચવવું – ‘મચવું’નું પ્રેરક – ભરચક દશામાં થવું, લડાઈમાં કોઈની સામા મંડ્યા રહેવું, તાનભેર ચાલી રહેવું કે લાગુ રહેવું, છવાઈ જવું, ફેલાવું,
દિગંબર – દિશાઓરૂપી વસ્ત્રવાળું, નગ્ન.
પરવરવુ – ચાલતાં નીકળવું, સિધાવવું (પગથી)
નોંધઃ આ પદ્યને બૃહદ લૌકિક, સામાજિક અને રાજકીય પરિપ્રેક્ષ્યમાં ઉકેલવા વિનંતિ.
 | Pancham Shukla પર પરસાદી પેડા |
 | Prakash N Lala પર પરસાદી પેડા |
 | Dr. Dilip Modi પર ગઝલને ‘સ્વસ્તિ’ દે… |
 | Jawahar Baxi પર ગઝલને ‘સ્વસ્તિ’ દે… |
 | હરીશ દવે (Harish Dav… પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
 | 'પ્રમથ' પર લોચન કરીને બંધ |
| Pancham Shukla પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
| Pancham Shukla પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
| Pancham Shukla પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
| Dr. Dilip Modi પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
| Jawahar Baxi પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
 | sapana53 પર ૪૩મી વર્ષગાંઠે |
 | Devika Dhruva પર ઊજવું વિલાયતમાં હોલી… |
 | pramath પર છાયા |
| pramath પર લોચન કરીને બંધ |
પંચમ શુક્લ (પ્રત્યાયન) 