♥ પંચમ શુક્લ
રીત કે રસમ ન ટકે માત્ર રોકટોકથી,
ને રિવાજ પણ ન તૂટે ખાલી તોડફોડથી.
થાય છે બધા જ વ્યથિત ક્ષુદ્ર રોગદોગથી,
મુક્ત પણ થઈ ન શકે વ્યર્થ રોણજોણથી.
સંત્રી, મંત્રી, સાધુ, ફકીર સૌ તુલા ઉપર ચડે,
પર સદાવ્રતોય કયાં છે સ્થૂળ મોલતોલથી?
સામ, દામ, દંડ કશું કારગર ન નીવડે,
કામ-કાજ કાઢી જ સૌ લે છે ઓટકોટથી.
સેળભેળ કેવી રગેરગમાં ઓગળી ગઈ?
દી’એ દાળભાતથી ને રાતે હૉચપૉચથી.
ડાબલા હટાવી કદી આજુબાજુ પણ જુઓ,
થઈ ન જાવ ગાડરિયા જોજો! ઓતપ્રોતથી!
૨૫-૧૨-૨૦૧૧
છંદોલય: ગાલગાલ ગાલલગા ગાલગાલ ગાલગા
શબ્દાર્થ: રોણજોણ = રોણુંજોણું; હૉચપૉચ (hotch-potch)= ખીચડી; ઓટકોટ= યુક્તિ-પ્રયુક્તિ
પ્રકાશિતઃ ઓપિનિયન (જાન્યુઆરી ૨૦૧૨)
પંચમ શુક્લ (પ્રત્યાયન) 
22 Comments
વાહ (કે પછી આહવાહ?) પંચમભાઈ! સમાસની આવી ઓરકોર એક ગઝલમાં ક્યારેય જોઈ નથી, શો લય ઉભો થાય છે! અને હોચપોચ કાફિયો તો આફરીન આફરીન! અને આખી ગઝલમાં એ શેર પણ મારો સૌથી માનીતો.
આ પહેલા અન્ય બ્લોગ પર પ્રસિધ્ધ થયેલી આ
લયબધ્ધ ગઝલના મક્તાએ મન હરી લીધુ હતું
ડાબલા હટાવી કદી આજુબાજુ પણ જુઓ,
થઈ ન જાવ ગાડરિયા જોજો! ઓતપ્રોતથી!
ઘોડાની નાળ કે જે ઘોડાના ડાબલા પર ઘસાઇ હોય તેને ઘર ના
મુખ્ય દ્વાર પર રાખવાથી મેલી વસ્તુ ઘરમાં પ્રવેશી શકે નહિ અને
એક જ દિશામા નજર રહે તેથી આંખ પર પણ ડાબલા ચઢાવાય છે
જે હટાવ્યા વગર ગાડરિયાપણું ન જાય!
………………………….
રીત કે રસમ ન ટકે માત્ર રોકટોકથી,
ને રિવાજ પણ ન તૂટે ખાલી તોડફોડથી.
ખૂબ સુંદર મત્લા
યાદ આવે જાણીતી પંક્તીઓ
બુધ્ધિ માત્ર સત્યને જુએ છે, હૃદય શિવમ સુન્દરમને પણ જુએ છે
રીત કે રસમ ન ટકે ખાલી રોકટોકથી, ને રિવાજ પણ ન તૂટે.
આ બુધ્ધિ અને હ્રુદય સમતોલ હોય તો ન તૂટે…
સેળભેળ કેવી રગેરગમાં ઓગળી ગઈ?
દી’એ દાળભાતથી ને રાતે હૉચપૉચથી. વાહ નમ્સ્તે પંચમદા ..સરસ ગઝલ..
Very nice! ek alag mijaajni gazal.
very nice. Ek alag mijaajni gazal.
રીત કે રસમ ન ટકે માત્ર રોકટોકથી,
ને રિવાજ પણ ન તૂટે ખાલી તોડફોડથી.
……………..
શેર જે કંઈ કહેવા માગે છે તેનું ઊડાણ સમજીએ એટલે વાહ૧ બોલિ જ
જવાય.ગઝલ દ્વારા આપે વિચારોને ઝૂલે ઝૂલાવ્યા છે…અભિનંદન.
રમેશ પટેલ(આકાશદીપ)
સરસ રચના.
ન સમજાય એવા સંસ્કૃત શબ્દોનું વળગણ છૂટ્યું ; એ ગમ્યું.
—–
આપણને ડાબલા એક્ નહીં – અનેક વળગેલા છે.
એ છોડવા અજ્ઞાની થવું પડે.
‘ હું કાંઈ નથી;મારું કશું નથી; મારે કાંઈ જોઈતું નથી.’…..
એ ભાવ જેમ જેમ નિખરતો જાય તેમ તેમ એકે પછી ડાબલાછૂટવા માંડે.
અને એ વળગણ સૌથી વધારે વ્યથા કારક હોય છે !
“અને એ વળગણ સૌથી વધારે વ્યથા કારક હોય છે !” Five star part of the comment!
મઝાની રચના.
રીત કે રસમ ન ટકે માત્ર રોકટોકથી,
ને રિવાજ પણ ન તૂટે ખાલી તોડફોડથી.
વાહ…. સત્ય વાત.
રીત કે રસમ ન ટકે માત્ર રોકટોકથી,
ને રિવાજ પણ ન તૂટે ખાલી તોડફોડથી.
kyaa baat hai… aa sher to koi pn gazal preminu hraday jiti le tevp chhe.
ડાબલા હટાવી કદી આજુબાજુ પણ જુઓ,
થઈ ન જાવ ગાડરિયા જોજો! ઓતપ્રોતથી!
ગુજરાતી કાવ્ય સર્જનને આ સલાહની તાતી જરુર છે,હાશ મળિ છેવટે.
Very nicely worded. The content of thought is excellent
બહુજ સરસ રચના !!!
નવી બહર.
મને ગમ્યું:
સંત્રી, મંત્રી, સાધુ, ફકીર સૌ તુલા ઉપર ચડે,
પર સદાવ્રતોય કયાં છે સ્થૂળ મોલતોલથી?
સરળ ભાષામાં મનોમંથન અાલેખતી સરસ રચના
સંત્રી, મંત્રી, સાધુ, ફકીર સૌ તુલા ઉપર ચડે,
પર સદાવ્રતોય કયાં છે સ્થૂળ મોલતોલથી?
સાંપ્રત પરિસ્થિતિનું પ્રતિબિંબ સરસ રીતે ઝીલાયું છે. દાળભાતથી હૉચપૉચ સુધી લઈ જતી ગઝલ ગમી.
કામ-કાજ કાઢી જ સૌ લે છે ઓટકોટથી…
સરસ !
સુંદર મત્લા-મક્તાથી સજ્જ લાજવાબ ગઝલ !
સરસ ગઝલ… બધા જ શેર મજાના થયા છે…
વાહ જનાબ !
Enjoyed your very nice Gazal with wonderful ‘Matla’ and ‘Makta’!
Sudhir Patel.
ઘણા વખતે આપને વાંચવું થયું, મજા પડી ગઈ ખૂબ સુંદર રચના..
ઓળઘોળ બાપુ, ફાંકડી રચના!
મજેદાર ગઝલ.